De term energiehub komt steeds vaker voorbij in gesprekken over de toekomst van energie op bedrijventerreinen. Maar wat is het precies, en waarom is het zo relevant? Een energiehub – ook wel energy hub of energie hub genoemd – is een slimme oplossing waarbij meerdere bedrijven samenwerken om lokaal opgewekte energie te verdelen, op te slaan en te benutten. In plaats van ieder bedrijf afzonderlijk te laten handelen in energie, wordt er een gezamenlijke infrastructuur opgezet waarmee piekbelastingen worden opgevangen en duurzame energie efficiënter wordt ingezet. Deze aanpak is met name aantrekkelijk op bedrijventerreinen, waar veel bedrijven geconcentreerd zijn en de netcapaciteit onder druk staat. De voordelen zijn zowel economisch als ecologisch: lagere energiekosten, stabielere energievoorziening en een snellere transitie naar duurzame bedrijfsvoering.

Hoe werkt een energiehub precies?

Een energiehub functioneert als een lokaal energienetwerk waar verschillende energiebronnen samenkomen. Denk aan zonne-energie van bedrijfspanden, windenergie of batterijsystemen. De opgewekte energie wordt centraal beheerd, vaak met behulp van een slim energie management systeem. Bedrijven die op dat moment energie nodig hebben, kunnen het direct afnemen van de hub, terwijl overtollige energie tijdelijk wordt opgeslagen of aan het net teruggeleverd. Hierdoor wordt het stroomverbruik gebalanceerd over de aangesloten partijen, zonder dat het elektriciteitsnet onnodig zwaar belast wordt.

Daarnaast biedt de energiehub inzicht in het verbruik van alle deelnemers. Op basis daarvan kunnen bedrijven hun processen efficiënter inrichten en inspelen op pieken of dalen in aanbod en vraag. Zeker voor een energiehub bedrijventerrein is dat cruciaal: hier is sprake van een constant wisselend energieverbruik dat met slimme sturing veel duurzamer en goedkoper kan worden ingericht.

De voordelen van een energyhub voor ondernemers

Het collectief benutten van energie via een energyhub levert duidelijke voordelen op voor ondernemers. Zowel op het gebied van kosten, duurzaamheid als betrouwbaarheid zijn er grote winsten te behalen:

• Lagere energiekosten: Door onderling energie te verdelen, wordt minder afhankelijkheid van het openbare net gecreëerd.
• Slimme energieopslag: Energie wordt niet verspild, maar opgeslagen voor later gebruik.
• Meer regie en inzicht: Real-time data zorgt voor grip op verbruik en kosten.
• Toekomstbestendigheid: Energiehubs dragen bij aan een CO₂-neutrale bedrijfsvoering.
• Ontlasting van het elektriciteitsnet: Essentieel in gebieden met netcongestie.

Een bijkomend voordeel is de mogelijkheid om subsidie aan te vragen of mee te liften op gemeentelijke verduurzamingsprojecten, die steeds vaker draaien om het inrichten van een gezamenlijke energie infrastructuur.

Energiehub bedrijventerrein als oplossing voor netcongestie

Op bedrijventerreinen is het energienetwerk vaak overbelast. Nieuwe aansluitingen krijgen te maken met lange wachttijden of beperkingen in capaciteit. Een energy hub bedrijventerrein biedt dan uitkomst. Door lokaal energie op te wekken, onderling te delen en slim op te slaan, ontstaat er een zelfvoorzienend systeem dat minder druk uitoefent op het openbare net. Dit maakt uitbreiding of elektrificatie van processen mogelijk zonder vertraging.

Bovendien wordt het eenvoudiger om nieuwe technieken zoals elektrische vrachtwagens, warmtepompen of productielijnen op duurzame energie aan te sluiten. In sommige gevallen wordt ook gebruikgemaakt van een batterij container, die dienstdoet als centrale opslag voor overtollige energie en helpt bij het balanceren van de vraag.

Is een energy hub geschikt voor ieder bedrijventerrein?

Hoewel de voordelen duidelijk zijn, is een energy hub niet automatisch voor elk bedrijventerrein direct toepasbaar. Belangrijke factoren zijn onder meer de bereidheid van bedrijven om samen te werken, de aanwezigheid van duurzame opwekcapaciteit en de beschikbare ruimte voor opslagoplossingen. Toch zijn er steeds meer succesverhalen in Nederland waar blijkt dat samenwerking loont – zowel voor grote industrieterreinen als kleinere clusters van MKB-bedrijven.

Daarnaast zijn er partijen en adviesbureaus die helpen bij het opzetten van een energiehub bedrijventerrein. Zij zorgen voor technische haalbaarheidsstudies, begeleiden subsidieaanvragen en richten het systeem zodanig in dat het schaalbaar blijft richting de toekomst.

De rol van beleid en wetgeving bij energy hubs

Gemeentes, provincies en landelijke overheid stimuleren het opzetten van energiehubs, met name in gebieden waar netcongestie dreigt. Er zijn verschillende subsidies en regelingen beschikbaar, zoals de SDE++ of investeringssubsidies voor batterijopslag. Daarnaast werken overheden aan een gunstiger fiscaal klimaat voor collectieve energie-initiatieven.

Een belangrijk punt van aandacht is het juridisch kader: wie is verantwoordelijk voor het netwerk, wie beheert de data en hoe worden kosten eerlijk verdeeld? Deze zaken moeten vooraf goed worden vastgelegd in samenwerkingsovereenkomsten of coöperatieve modellen.

Meestgestelde vragen over energiehubs

Wat is het verschil tussen een energiehub en een microgrid?
Een microgrid is vaak een kleinschalig, autonoom netwerk, terwijl een energiehub juist gericht is op samenwerking tussen meerdere bedrijven of panden binnen één gebied.

Kan ik als klein bedrijf meedoen aan een energy hub bedrijventerrein?
Ja, zeker. Juist door krachten te bundelen met andere bedrijven kun je profiteren van schaalvoordelen.

Is het verplicht om duurzame energie op te wekken om deel te nemen?
Nee, maar het maakt het wel aantrekkelijker. Bedrijven met zonnepanelen of andere opwekcapaciteit kunnen hun overschot efficiënter inzetten binnen de hub.

Wie beheert een energiehub?
Dit verschilt per project. Soms is dit een externe partij, soms wordt het geregeld via een coöperatie van deelnemende bedrijven.

Hoeveel kost deelname aan een energiehub?
De kosten hangen af van de infrastructuur, het aantal deelnemers en de gekozen technologieën. Vaak zijn er subsidies beschikbaar die een groot deel van de investering dekken.

Wat als ik meer stroom nodig heb dan beschikbaar is in de hub?
Dan wordt het verschil alsnog geleverd via het reguliere elektriciteitsnet, maar vaak is de behoefte daaraan flink lager.